Je hebt er een grote mate van discipline voor nodig en het is hard werken, maar het kan wel. In één jaar is het mogelijk het schippersdiploma te behalen, wanneer je ouder dan 21 jaar bent. Volgens de informatie van het CBR/divisie CCV zijn in 2014 in totaal 180 vaarbewijzen voor schippers afgegeven. Het aantal is de laatste jaren iets minder geworden, in 2012 waren het er nog 184. Het Praktijkexamen Schipper is twee jaar geleden opgezet door het Onderwijscentrum Binnenvaart (OCB), dat per 1 maart jl. is opgeheven. Het afnemen van de praktijkexamens , is in 2014 gegund aan het Nova College/Maritieme Academie Holland. Helen van Willenswaard, voorheen werkzaam bij het OCB is na de teloorgang van het OCB overgegaan naar de Maritieme Academie, waar zij haar inzet voor de Praktijkexamens Matroos en Schipper voortzet. Zo een tien kandidaten per jaar voor het Praktijkexamen Schipper heeft Helen van Willenswaard nu onder haar hoede bij de Maritieme Academie.
Het Praktijkexamen Schipper voor wie?
Het Praktijkexamen is bedoeld voor degenen die aan een carrièreswitch toe zijn, zonder baan zijn geraakt en wel of niet door het UWV een omscholingstraject starten of die gewoon een droom willen verwezenlijken. De kandidaten zijn over het algemeen tussen de 26 en 52 jaar. Na de inschrijving en het voldoen van de financiële verplichting ontvangt de kandidaat de inlogcode en kan hij/zij aan de slag. In de informatie wordt gewezen op de te behalen verplichte theorie-examens bij het CCV, die de kandidaat zelf moet aanvragen. Dit valt buiten de Praktijkexamens en is de eigen verantwoordelijkheid van de kandidaat. De kandidaat kan wel altijd met vragen hierover terecht bij de begeleider van het Nova College/Maritieme Academie. De in te dienen portfolio voorafgaand aan de praktijkexamens worden beoordeeld door een assessor van de Maritieme Academie. Tijdens de verplichte 180 vaardagen – meestal worden het er meer – aan boord van een door STL erkend leerschip worden de praktijkexamens afgenomen. Drie op het examenschip ‘ Emeli’ en één examen op de full mission simulator in IJmuiden. Ton Boere begeleider op afstand bij de Maritieme Academie houdt goed de vinger aan de pols of de kandidaat voldoende doorwerkt en het portfolio op tijd inlevert. ‘Zij krijgen het niet cadeau’. Hij motiveert en stimuleert om door te gaan. En hij weet hoe het is. Als econoom zijn carrière begonnen heeft hij de overstap gemaakt naar een carrière in de binnenvaart. Na jarenlang met een eigen passagiersschip gevaren te hebben is hij nu freelance schipper en begeleider van aankomende matrozen en schippers. Met name de theorie-examens van het CCV vormen nog wel eens een struikelblok. Waar vind ik de informatie, de boeken, waar kan ik de vragen stellen. Tenslotte vallen de verplichte CCV examens, zoals vermeld buiten het traject Praktijkexamen Schipper. In de opleiding Praktijkexamen Schipper wordt er hard aan gewerkt de begeleiding zo goed mogelijk af te stemmen op de behoefte van de aankomend schipper.
Full mission simulator
Voor het eerst is het Praktijkexamen afgenomen op de in maart dit jaar geopende full mission simulator in IJmuiden. Voorheen moesten de kandidaten naar het Schiffer-Berufskolleg in Duisburg.

De dag start met een theoretisch gedeelte bijvoorbeeld Reisplanning, waarin de meest economische route naar de bestemmingsplaats wordt vastgesteld, hoeveel lading kan worden meegenomen en welke losafspraak gemaakt moet worden. Wanneer het theoretisch gedeelte besproken is met examinator Peter Geijsel volgt een rondje proefvaren om te wennen aan het schip op de simulator. Het is een 110 meter tankschip dat door allerlei door de examinator ingevoerde situaties geloodst moet worden om de gevraagde toetstermen te tonen. Intussen vinkt de examinator de toetstermen af. Direct na het examen hoort de kandidaat of hij/zij geslaagd is. Is de kandidaat niet geslaagd dan volgt advies en aanwijzingen hoe zich te verbeteren om een volgende keer wel erdoor te komen.
Geslaagd
De eerste kandidaat op de nieuwe simulator was succesvol. Hij gaat zich voorbereiden op het laatste afsluitend examen met aan boord de assessor van het CCV. Als het goed gaat kan hij na de zomervakantie als schipper verder met zijn carrière. Spannend was het wel. Hij was gewend te varen met spitsen van 38 meter in België en Frankrijk en op een 86 meter droge lading schip op de Rijn. Om dan met een schip van 110 meter te varen is toch ‘anders’. Maar zodra je even gewend bent had hij het gevoel werkelijk op het schip te varen en ‘voelde’ de deining. Er werden drie trajecten gevaren met een oplopende moeilijkheidsgraad, waarbij ook een onverwachte calamiteit en/of storing wordt ingevoegd. Het gaat erom stressvolle situaties de baas te blijven en aan de toetstermen te voldoen.
En nu?
Varend met de spits van 38 meter met een snelheid van 4 à 5 km per uur in Frankrijk van de ene sluis naar de volgende voelde hij zich de koning te rijk. Aan de communicatie in het Frans is hij intussen ook aardig gewend. Wat het gaat worden is nog onbekend. Een eigen schip? Of toch in dienst van een bedrijf dat bij voorkeur op Frankrijk vaart. Het lijkt erop dat jongeren meer en meer worden aangetrokken door het varen op de kleine kanalen. De Europese Logistieke Vervoerderscoöperatie (ELV) is op dit terrein actief om zoveel mogelijk stagiaires kennis te laten maken met het varen op de kleinere kanalen.
Eens een schipper altijd een schipper …
Het Praktijkexamen Schipper geeft exact weer wat het is. Tenminste een jaar lang is de aankomend schipper intensief met de praktijk van het varen bezig. Na steeds een periode van minimaal 45 dagen varen en een voldoende portfolio wordt een examen afgenomen aan boord van een door CCV gekeurd examenschip van het onderwijsinstituut met een steeds hogere moeilijkheidsgraad. Kortom er moet aangetoond worden dat de kandidaat het varen beheerst en niet alleen theoretisch. De vaartijd is kort maar wel met een hoog rendement. Er zijn nauwelijks kandidaten die afhaken of het moeten persoonlijke redenen zijn. Na het vierde praktijkexamen in aanwezigheid van een assessor van het CCV ontvangt de schipper de ‘Verklaring Praktijkexamen Vaartijd’ van het CCV en kan de schipper het groot vaarbewijs AB of RKM aanvragen. Dit blijft een levenlang geldig. Eens een schipper altijd een schipper. Je kunt verder met het behalen van het radarpatent, het ADN certificaat of Ondernemer Binnenvaart gaan doen. De basis is er met een mooie toekomst voor de boeg.

http://www.maritiemeacademieholland.nl/cursussen/schipper_binnenvaart_praktijkexamen
http://novacollege.nl/cursus/praktijkexamen-schipper-binnenvaart#praktische-info
truus den hartog/ info@routard.nl/ 0611010357